|
Latest Poems:
UtensilsOm Nagar
Home utensils —
signs of ancestors
but since grandfather
has departed
these have been relegated
to the backyard —
the bronze glass
that could contain
three quarter litres
of milk
utensils
bronze plates
brass pitchers
without these
the tradition of bride giving
was incomplete
but today from oven to parandy
everywhere I see steel
my grandmother
used to knead dough
for twenty persons in one go
in big brass platter
but now
as the walls go up
in the courtyard
sizes of home utensils
are getting smaller.
Parandy
: A place in house where
pitchers or other utensils filled with water are kept Translated by Abhay K. from Rajasthani-Hindi A Girl had fled from the village for the first timA Girl had fled from the village for the first timOm Nagar
A girl had fled from the village
with someneighbour´s boy for the
first time
many faces in the street
had started gossiping
in ears of women looking through veils
eyes had sprouted, a father's
dreams
had been swept away by time's flood
a pair of slippers lied on the
quiet wall
the sound of her feet was ringing
loud
for the first time a girl had fled
wearing her mother's old slippers
she had crossed the limits of
honour
on the door, she had left no marks
of her rough palms covered in
turmeric
for many days in the village
smoke of tobacco, bidi
rising in the squares
made the girl's bright face dark
her yellow scarf was shredded
in their stories
for months in her mother's dreams
she knocked at the door
for the first time a girl had fled
a father had been saved
from drowning in debt
the daughter's ears were far
removed
from her mother's curses
a girl had fled with
someneighbour's boy
for the first time.
Translated by Abhay K. from Rajasthani-Hindi UtensilsA troubled mom and childShelly Bhoil
I have been observing this mom-child duo for a while
and I can’t quite understand what precedes what—
the tantrums of the child or the temper of his mother
But I see the relationship between the two is that of intense
disobedience, hopefully momentarily
He throws away his cuddly bear, she picks it up with a frown,
he pulls her hair, she grabs his arm, he begins to scream and cry,
she tries to shush him up, he bangs his head— and this goes on
until she shoves a blue silicon nipple in his mouth, swaying him
up and down in her arms
I am not sure if this is a troubled mom and child or if there exists no
troubled mom and child. But I most certainly see them in the pattern
of my
life, which when hits me hard is my tired mother rocking me
besides her primordial
child to sleep, and that whatever is keeping
me grounded at the moment is but a
pacifier in my mouth
Translated by LinesGlenn Shea What I remember best of our short time is not the strange mad dance of sex itself but in the tunnel of night and morning dark how our bodies would shift to seek each other out, like pups asleep but nuzzling their dam. That unthinking, half-awaking movement (before our lives would wrestle us apart) across the mirrored distance, my narrow bed, was answer to that hope I'd hardly dared: what I had sought was also seeking me. Poem no. 97 of VRUDDHASHATAK Kamal Vora He did not know whether he was growing lonely or whether he was growing old because he was lonely He did not understand how long he would keep growing old growing lonely He did not know whether he was more old or more lonely He could not figure out whether old age was better or loneliness He did not understand whether it was age that made him swing between being and not being or was it loneliness Like the seed in the tree or the tree in the seed He did not understand He had not been able to understand He was not going to understand But he did know he was growing old and he was lonely વૃદ્ધશતક કાવ્ય ક્રમાંક : ૯૭ -- કમલ વોરા એને ખબર પડતી નહોતી એ ઘરડો થઈ ગયો હતો એટલે એકલો પડી ગયો હતો કે એકલો પડી રહ્યો હતો એટલે ઘરડો થઈ રહ્યો હતો એને ખબર પડતી નહોતી આમ ને આમ ક્યાં સુધી એ ઘરડો થશે આમ ને આમ એકલો એને ખબર પડતી નહોતી એ ઘરડો વધારે હતો કે વધારે એકલો એને ખબર પડતી નહોતી ઘડપણ સારું કે એકલતા એને ખબર પડતી નહોતી એને હતો-ન હતો ઘડપણે કરી દીધો હતો કે એકલતાએ બીજમાં વૃક્ષ કે વૃક્ષમાં બીજની જેમ એને ખબર પડતી નહોતી એને ખબર પડી નહોતી એને ખબર પડવાની નહોતી પણ એને ખબર પડતી હતી એ ઘરડો થઈ ગયો હતો અને એ એકલો પડી ગયો હતો LiesKamal Vora In reality there are just three types of lies: red, yellow, and blue someone would say: three headed someone would say: three-tailed some would even spot three eyes! If red was about to get caught Yellow would come forward If yellow was to be captured it would hide behind the blue So no one could actually say what the colours of the lies were. Be as that might be, but the ploy of the trio, oh, Trahimam, Trahimam! Triple torture ruled. When they screamed from the rooftops the deep red streaks flying in the air made your cupped palms bloody. The hands of those who would catch had their faces turned scarlet, a colour of flames, of raging red fires. But then the game would change They would hover overhead blinding the eyes. Yellow, a solid yellow would enter your body, your lungs, and even the depths of your veins and fill them up with intense irritation, as if someone was peeling the skin of a scorching desert in the middle of a hot afternoon. Yellow lies made one see lies all around. But then everything cools down. Lies like a darkening eve matured, cold-blooded, snatch whatever little light is left from the greying soot, blowing about until now. You may get confused and wonder if all three of them have switched off the lights and gone to bed or what. But that is the time when weaving and in twining with one another, shuffling and reshuffling things, eager to pounce desperate they jump their giant leap mapping the distance between the earth and the sky. JA-NEE-VA-LI-PI-NA-RA, V-I-B-G-Y-O-R, wows the viewers. When people are lost in the shouts of aafareen..aafareen.. JA-NEE-VA-LI-PI-NA-RA, they play the final move. Merging and melting with one another, becoming one, dissolving their differences, craftily they hide their true selves in white. And then in a loud voice they yell: There are no lies. Nowhere. Destroyed, annihilated, thrown away onto some other planet, far away from this earth. What are you saying? Where could they be? Come on, show us at least one. When stunned folks are all ears Then, exactly then one after the other in a continuous flow, in their infinite, ever changing forms colourful lies multiply into an eternal flow of lies, from three to thirty-three, then add a zeros, and anther zero and one more, and… જુઠ્ઠાણાં -- કમલ વોરા (જાનીવાલીપીનારાં) ખરેખર તો ત્રણ જુઠ્ઠાણાં : લાલ, પીળાં ને વાદળી. કોઈ કહેતું : ત્રણ માથાળાં કોઈ : ત્રણ પૂંછડિયાં કોઈને ત્રિનેત્રાળાં દેખાતાં! લાલ પકડાવામાં હોય તો પીળાં આગળ થતાં, પીળાં ઝડપાઈ જવાનાં હોય તો વાદળીની ઓથે છુપાઈ જતાં; આમ જુઠ્ઠાણાંનો સાચો રંગ પરખાતો નહીં. હોય તે હોય, ત્રેખડનો તાયફો ત્રાહિમામ્ ત્રાહિમામ્, ત્રિવિધ તાપ રેલાવતો. છાપરે ચડી પોકારતાં ત્યારે ઊડતા રાતાચોળ ટશિયાથી ખોબા લાલઘૂમ થઈ જતા; ઝીલનારાની હથેળીઓમાં ચહેરા રતુંબડા થઈ જતા. રગોમાં લોહિયાળ અગ્નિના ભડકા ભભૂકતા; પછી પેંતરો બદલાતો. બરોબર માથે ઝળૂંબતાં ત્યારે આંખો અંજાઈ જતી, શરીરમાં, ફેફસાંમાં, રગોમાં ઊંડે સુધી પીળાશ, નકરી પીળાશ ઘેરી, ચચરાટભરી ફરી વળતી રેતીના વિશાળ પટ પર ભર બપોેરે એક છેડેથી બીજો છેડો ઉતરડાઈ ગયો હોય એવી. પીળાં જુઠ્ઠાણાં બધે જ જુઠ્ઠાણાં દેખાડતાં. પણ પછી બધું ઠરીઠામ થતું જાય. ચોમેર ઊડાઊડ કરતી આરપાર રાખોડી થઈ રહેલી રજમાંથી રહ્યુંસહ્યું અજવાળું પણ ખૂંચવી લેતી આથમતી સાંજ જેવાં ઠાવકાં ને ટાઢાંબોળ જુઠ્ઠાણાં. ગફલત થાય કે અંધારપછેડી ઓઢી ત્રણેય ગોટમોટ પોઢી ગયાં કે શું; પણ ખરેખર તો દરમિયાન પરસ્પરમાં લપેટાતાં-ગૂંથાતાં થોડું તળેઉપર, આઘુંપાછું કરી લેતાં તરાપ મારવા તત્પર વલખતાં હોય અને એકાએક કૂદી પડે એક વિરાટ પગલે ધરતીથી આકાશ લગી જાનીવાલીપીનારાં, સોહામણાં. જોનારા તો આફરીન આફરીન-ના પોકારોમાં બે-ધ્યાન, બે-ભાન થઈ રહ્યા હોય ત્યારે જાનીવાલીપીનારાં છેલ્લો, છેક છેવટનો દાવ ખેલી નાખે. એકમેકમાં ભળી જઈ, ઓગળી જઈ એકરૂપ, એક થઈ એક જ ધોળા રંગમાં અસલિયત છુપાવી દે, સિફતથી. પછી ગળાં ફાડી ફાડીને હાકોટા પાડે : જુઠ્ઠાણાં નથી, ક્યાંય નથી – નેસ્તનાબૂદ, નેસ્તનાબૂદ ખદેડી દેવાયાં છે આ પૃથ્વી પરથી આઘે આઘે, કોઈ બીજા ગ્રહે. હોય ક્યાંય હોય ક્યાંક એકાદ જુઠ્ઠાણું તો દેખાડો! સાંભળનારા અવાચક, એક-કાને સાંભળતા હોય ત્યારે બરોબર ત્યારે એક પછી એક પછી એક, એકધારાં, નિત નવાં, નિરંતર રંગબેરંગી જુઠ્ઠાણાં રેલાતાં જાય, રેલાતાં જાય જૂજવે રૂપે અનંત આ અખિલમાં ત્રણનાં તેત્રીસ પર મીંડાં પર મીંડાં ચડતાં જાય... Gandhi 150Kamal Vora you’d suddenly test us, Bapu! We’re kind of done with you. Now we exist in a digital world where nothing is real, nothing is unreal either. No triumph of truth, nor downfall of lies. In fact, there’s no truth and no lies. Only a spectacle of violence Non-violence is all junk, Mr. Gandhi! No cleanliness, no godliness, Everything colourful and instant. for a billion countrymen. Hence no need of currency at all. Sorry, no place for you, Mr Gandhi! Surely we are thankful to you but time to quit India, dear Father! with the touch of a finger, Bapu! There is no God other than Truth. To see the universal and all-pervading the meanest of creation as oneself. Identification with everything that lives is impossible without self-purification; without self-purification the observance of non-violence must remain an empty dream. A perfect vision of Truth can only follow a complete realisation of Ahimsa but the path of self-purification is hard and steep.* The paper that I write on The pen that forms the letters The hand that holds the pen The muscles that move the hand the blood coursing through it the heart that pumps it – Even after seven-score and ten years, Bapu, it’s your insistence on purity of tools that keeps me away from you! * From MKG’s autobiography, Tr.Mahadev Desai, the last chapter, ‘Farewell’. a man survives a hundred autumns, you’ve crossed a hundred and fifty, dear Bapu! with thought, speech and deed. of thought, speech and deed; and go gentle into this good night, dear Father! તમે એકાએક પરીક્ષા લેશો, બાપુ! ખોવાઈ ગયેલું એકાદ તણખલું, સૂકું કે કૂણું લોહિયાળ કરી નાખેલ આ હાથે, વી આર કાઇન્ડ ઑફ ડન વિથ યુ નાઉ વી એક્ઝિસ્ટ ઇન અ ડિજિટલ વર્લ્ડ વ્હેર નથિંગ ઇઝ રિયલ નથિંગ અનરિયલ આઇધર ન તો સત્યનો જય ન અસત્યનો પરાજય ઇન ફૅક્ટ નો ટ્રૂથ ઍન્ડ નો લાઇ્ઝ ઑન્લી અ સ્પેક્ટેકલ ઑફ વાયોલન્સ નૉન-વાયોલન્સ ઇઝ ઑલ જન્ક, મિસ્ટર ગેન્ઢી! નો ક્લીનલિનેસ નો ગૉડલિનેસ એવરીથિંગ કલરફુલ એન્ડ ઇન્સ્ટન્ટ ઇન્સ્ટન્ટ ડાયરેક્ટ ટ્રાન્સફર હેન્સ નો નીડ ઑફ કરન્સી ઍટ ઑલ સૉરી, નો પ્લેસ ફૉર યુ મિસ્ટર ગેન્ઢી! શ્યોરલી વી આર થૅંકફુલ ટુ યુ બટ, ટાઇમ ટુ ક્વિટ ઇન્ડિયા, ડિયર ફાધર! ઇન ફૅક્ટ વી ગાઇઝ્ કૅન હેલ્પ વિથ અ ટચ ઑફ ધ ફિંગર, બાપુ! સત્યથી ભિન્ન કોઈ પરમેશ્વર નથી સત્યરૂપી સૂરજનું સંપૂર્ણ દર્શન સંપૂર્ણ અહિંસા વિના શક્ય નથી વ્યાપક સત્યનારાયણનાં પ્રત્યક્ષ દર્શનને સારુ આત્મવત્ પ્રેમની પરમ આવશ્યકતા છે જીવમાત્ર સાથે ઐક્ય ન સાધી શકાય અહિંસાધર્મનું પાલન સર્વથા અસંભવિત છે પણ આ શુદ્ધિનો માર્ગ વિકટ છે.* કાગળ પર અક્ષરો પાડતી કલમ, લોહીને ધકેલતું હૃદય – અશુદ્ધ, ચિત્ત અશુદ્ધ, ચેતના અશુદ્ધ છે. સાધન-શુદ્ધિનો તમારો આગ્રહ, બાપુ! મને તમારાથી છેટો રાખે છે! તમે તો દોઢસોને આંબી ગયા, વહાલા બાપુ! હાંઉં, બહુ થયું, હવે સિધાવો! ત્યારે, થોડી વાર અમે ઘાંઘાં થઈ ફરી અમારાં વિચાર, વાણી, વર્તનમાં ઝેરી વીજળીઓ ફૂંફાડા મારે છે. હિંસાહારી, હિંસાચારી, હિંસાકારીના આ હાથે When Krishna Danced in a British Army Barracks Gabriel Rosenstock Dehradun Military Academy
(Motto: Valour & Wisdom).
Papaji takes off his British Army
uniform -
he is acquiring military skills
in order to turf the British out -
and dons the robes of a Krishna
gopi.
He has spent all his salary
on saris and jewellery.
All night long
he dances with Krishna.
Morning.
Papaji is glowing.
His commanding officer asks:
'Has that man been drinking?'
-Gabriel Rosenstock
Nuair a dhamhsaigh Krishna i
mBeairic Bhriotanach
Acadamh Míleata Dehradun
(Manna: Calmacht & Gaois).
Baineann Papaji a éide airm
Bhriotanach de -
scileanna míleata á sealbhú aige
d'fhonn na Briotanaigh a chaitheamh
amach -
agus cuireann uime róbaí gopi
Krishna.
A thuarastal go léir caite aige
ar shárithe is ar sheodra.
É ag damhsa le Krishna
an oíche ar fad.
Maidin.
Luisne ina ghrua.
Arsa an t-oifigeach i gceannas:
'An ag ól a bhí an fear sin?' Translated by The Macaulayite Cuts Such a Ridiculous FigureMustard FlowersAjmer Rode If you see an old man sitting alone at the bus stop and wonder who he is He is not waiting for a bus or a friend nor is he taking a brief rest before He doesn't intend to shop in the he is just sitting there on the bench.
Occasionally he smiles and talks. And he doesn't seem to care if someone listens or not.
A stream of cars, buses, and people A river of images, metaphors and similes flows through his head. at the traffic lights it is midnight back in his village. Morning starts When someone honks his neighbor's When a yellow car passes by a thousand mustard flowers In English Mustard Flowers Mustard FlowersAjmer Rode If you see an old man sitting alone at the bus stop and wonder who he is He is not waiting for a bus or a friend nor is he taking a brief rest before He doesn't intend to shop in the he is just sitting there on the bench.
Occasionally he smiles and talks. And he doesn't seem to care if someone listens or not.
A stream of cars, buses, and people A river of images, metaphors and similes flows through his head. at the traffic lights it is midnight back in his village. Morning starts When someone honks his neighbor's When a yellow car passes by a thousand mustard flowers In English Mustard Flowers Black OestrusArundhathi Subramaniam I could lie against you, mouth on forehead, limbs woven for yearning, hearing the gossamer flurry of your breath, the wild nearness of your heartbeat, and it still won’t be I could swallow you, feel the slurry of you against palate and molar, taste the ancestral grape that mothered you, your purpleness swirling down my gullet, that there’s more to desire than this tribal shudder in the loins. But I’m not sure I’m ready in your daily kabuki of shape and event. WomanSitanshu Yashaschandra Like rich black loam this woman Like flash flood waters, warm, She drains me in mouthfuls and devours me with sharp teeth turning me into seeds to plant. Even then I feel that she is mine, my wealth. My possession through her free will. She is of course being artful about this. Her body of soft clay is magical, and eyes of monsoon skies. She is spontaneous, I know. When I kiss her, she turns into an aroma, I told her, she flows away like waters. In my embrace she spills over, Scented waters, magical, I can never predict which. She wouldn’t know either. This woman knows more about me than she knows about herself. Like a tall cliff of soft earth She collapses in an instant into a mould And buries me deep into herself. She preserves me from death in a bejewelled locket between She is just a slip of a girl, a virgin really, I crush her breasts, twist her waist, Filing her things sky-high And completely subdue her. But then, in a briefest moment, she anew, challenges me gleefully with a scorn. Turning herself into maid of utter innocence. No lover she has like me, And I, no enemy like her. ગોરાડુ જમીન જેવી એ સ્ત્રી મારી ચોતરફ મારા પગ તળે પથરાયેલી છે. પૂરના પાણી માફક હું એનાં પડોમાં પેસું છું છતાં મને લાગે છે કે એ મારી સ્વાધીન સંપતિ છે,ધન છે મારું, એની કાયાની માટી જાદુઈ છે, સહજપણે એ સ્ત્રી મહેકી ઊઠે છે, હું ચૂમું તો. જાદુઈ રીતે એ સ્ત્રી છલકાઈ ઊઠે છે,મારે કારણે, જઘનો વચ્ચે અથવા તો આંખોમાં. ક્યારે ક્યાં તે હું કહી નથી શકતો. પોતાની જાત કરતાં વધારે મને જાણનાર એ સ્ત્રી નરમ માટીની કરાડ જેવી જરામાં ઢળી ઢગલો થઈ જાય છે. ને પોતાની સઘન જંઘા વચ્ચે મને દાટી દે છે. સ્તનો વચ્ચે બંધ બીડેલું લૉકેટ બનાવી મને જાળવી લે છે. એની છાતીને ગૂંદી નાખી,એની કેડને મરડી નાખી,એના બે ય ઘૂંટણને આભ લગી ફંગોળી, એને સાવ પરવશ બનાવી નાખું છું તે પછીની પળે-----------નરી કિશોરી બની એને મારા જેવો કોઈ પ્રેમી નથી From Great Indian Love Poems AFTER HE TOOK OFF MY CLOTHES.Vallana After he took off my clothes, Unable to hide my breasts with my arms I hugged him tight, but when his hands Descended to my loins, there was no one who could save me from drowning In the sea of shame but the god of love, who teaches us the trick of fainting. From The Bloomsbury Book of Great Indian Love Poems
Translated by Abhay K. from SanskritA LOVER FARAWAYVinita Agrawal My love is in the clinging rivulets Gathered in the arms of many clouds quenching trickle against your lips I have heard that thirst is sweet on the lips of a lover faraway Flamingos in Early SummerAshwani Kumar Nobody thought In the terrible days of solitude, Herds of jobless migrants with clay brick masks would Suddenly arrive in the deserted city. With them, the Armenian flamingos Also descended; flock after flock In the maggoty shadow of early summer. From their sweaty pink wings, Dry mustard leaves kept falling In the freshly made shelter homes. Flapping their empty stomachs, Slowly, they filled the sky With their hungry nasal cries for food and water. Infuriated with the smell of infectious blood Affluent city dwellers turned against themselves- Speaking with strange voices of stones In their moments of self-survival. મોં પર માટોડિયા રંગની મોં-પતી પહેરેલાં બેરોજગાર પ્રવાસીઓનાં ધાડાં અચાનક જ આ ઉજ્જડ નગરીમાં આવી ચડશે. એમની સાથે જ આર્મેનિયન ફ્લેમિંગોનાં ઝુંડ પર ઝુંડ આ ઉનાળાના આરંભે ખદબદતા પડછાયાઓ વચ્ચે એમની પરસેવે રેબઝેબ ગુલાબી પાંખો પરથી શરણાર્થીઓ માટે હાલ જ બનેલાં રહેઠાણો પર સરસવનાં પાંદડાં ખરતાં રહ્યાં. પોતાનાં ખાલી પેટ ફફડાવીને, દાણો-પાણી માટેની ભૂખી કિકિયારીઓથી એમણે ધીમે ધીમે આખું આકાશ ભરી દીધું. ચેપી લોહીની વાસથી ક્રોધે ભભૂકેલા સમૃદ્ધ રહેવાસીઓ પોતાની જાતને ઉગારી લેવાની કપરી ક્ષણોમાં પથ્થરોની વિચિત્ર ભાષા બોલી રહ્યા. Sunken ShipMustansir Dalvi She straddles me, eyelashes stroke my chin. Against my chest, her breath susurrates, in the night, almost day, so long to put her several to rest. She sinks into me, I feel her weight and am pressed deeper into the chair. palms bunched into little fists. I allow fluid senses to swirl full fathom five, so she can travel deep where there is no poetry, only the sunken ship.
THREE COORG POEMSK Satchidanandan 1. NIGHT AND THE ELEPHANT In Coorg it is hard to know the elephant from the night. You think it is night; but You think it is the tusker; but Is it that the night and the elephant gave up both as they could not tell the moon's curve from the tusk’s?
But this intense fragrance, mixed, of sugarcane, wild berries and the Queen of the Night blossoming in moonlight: is it the night's scent We crossed Kavery several times. At one place it was just a tiny stream among the rocks, in another a stagnant pool and In yet another a full river.
But the images falling on the water was the same: bamboos, trees, clouds, us, an unbuilt bridge in an angel' s golden dream.
Several forests passed through us, several birds flew, several beasts ran. We just stood still, hoping, with every breeze, to turn into trees, put forth leaves and wait for flowers to blossom watering our long-forgotten roots.
Trí Dhán a Scríobhadh in Coorg *1. AN OÍCHE AGUS AN EILIFINT
In Coorg is deacair an eilifint a aithint thar an oíche. Ceapann tú go bhfuil sé ina oíche; ach níl tú in ann teacht ar an ngealaigh. Is dóigh leat gurb é an starrfhiaclach atá ann; ach níl teacht agat ar na starrfhiacla.
An é gur chaill an oíche agus an eilifint iad mar nach rabhadar in ann cuar na gealaí a aithint thar chuar na starrfhiacaile? Ach an chumhracht phlúchtach seo, meascán de chána siúcra, caora fiáine agus Banríon na hOíche is í faoi bhláth faoi sholas na gealaí: an í cumhracht na hoíche í nó cumhracht na heilifinte?
2. AN KAVERY Chuireamar an Kavery dínn cúpla uair.
Ní raibh inti tamall ach sruthán beag bídeach i measc na gcarraigeacha, lochán marbhuisce in áit eile agus in áit eile fós í ina habhainn bhreá.
Ach ba iad na híomhánna céanna
a thit ar an uisce: bambúnna, crainn, scamaill, sinne, droichead nár tógadh bogha síne nach bhfacthas i mbrionglóid órga aingil. Ar nós íomhánna an domhain a thiteann ar anam gach n-aon.
3. FORAOISÍ
Ghabh scata foraoisí trínn,
Scata éan ag eitilt, scata brúideanna ina dtáinrith. Sheasamar gan chorraí, ag súil le gach leoithne, go n-iompóimis inár gcrainn, go bpéacfadh duilleoga ag súil go n-osclódh bláthanna is go n-aibeodh torthaí. Ghabh an Kavery tharainn, ár bhfréamhacha a bhí dearmadta le fada againn á n-uisciú aici.
* Ceantar in Karnataka na hIndia is ea Coorg, nó Kodagu.
Sa Mhailéalaimis a scríobhadh na dánta seo.
Translated by the Gabriel Rosenstock into Irish from English
ત્રણ કૂર્ગ કાવ્યો કૂર્ગમાં હો તો મુશ્કેલ છે કહેવું ચંદ્રની છે કે ગજરજના દંતશૂળ ની ને એમાં વળી પૂરબહારમાં ખીલી રાતરાણી આ સુવાસ રાતની છે કે ગજરાજની? અમે કંઈ કેટલી વાર કાવેરીને પાર કરી ને વળી બીજે છલકાઈ આખી નદી બધેય એક સરખા: વાંસ, વૃક્ષો, વાદળ, અમે, એક નહિ બાંધેલો પૂલ ઝીલાતાં કોઈ દેવદૂતના સોનેરી શમણે અમારી અંદર થઈ ચાલ્યાં ગયાં કેટકેટલાં જંગલો ઉડયાં કંઇ કેટલાં પંખી, દોડ્યાં કેટકેટલાં પ્રાણી. પવનની એકેક લહેરખીએ ઉઠતી આશા લઈને, કે થઈ જાશું લીલા જંગલના ઝાડ ફૂટશે એમને યે પાન, ને પછી મહોરશે ફૂલો, અમારા ભૂલાયેલા મૂળિયાં પખાળતી *I*Vinod Joshi and flung them into the sea swallowed all the salt waters of this earth I folded the sky many times over and slipped it into my eyes before shutting my eyes tight and all the constellations... So, now that there is nothing outside turn into limitless expanse and see the same world out there ચપટીમાં પકડીને એક પછી એક ફેંકી દીધા પર્વતો સમુદ્રમાં. પછી એક જ ઘૂંટડે પી ગયો સૃષ્ટિ પરનું બધું ખારું જળ. આકાશને બેવડચોવડ સંકેલી મૂકી દીધું આંખોમાં. પછી પોપચાં કરી દીધાં સજ્જડ બંધ. પવનને ઉતારી દીધો ઘ્રાણમાં. સૂર્ય, ચંદ્ર,તારા,ગ્રહો, નક્ષત્રો... હવે તો બહાર કશું રહ્યું જ નહીં. હું શોધવા લાગું છું મારો આધાર. બીજી જ પળે લાગું છું ઘૂઘવવા. હદ બહાર વિસ્તરી જાઉં છું ચોતરફ. ચક્કર ચક્કર ફરવા લાગું છું. પછી આંખો ઉઘાડું છું તો બહાર એનું એ વિશ્વ. હું આંખો બંધ કરી દઉં છું. તો, હવે મારી અંદર પણ મને દેખાય છે; In MemoriamPrabodh Parikh You and I, the troglodyte, The children of forest under azure sky, In Nairobi or Sangali, outside Brabourne Stadium, Like asterisms playing Seven Claps in the ring of fire, Of clinging to the warm breast of earth, Eyes closed, as our hearts throbbed, Painting frescos, crossing thresholds, Flowing rivers in our tiny hands? Flapping our wings between the known and unknown, the ephemeral and eternal, Clutching the fingers of doors and windows post-haste, Had set out on foot with captain Nemo, our sleeves flashing the submarine badge, To take a plunge from mountain tops in the lap of the bottomless sea? Of flipping through the pages of books, home to our forefathers, And attending summer camps with them? Think of that game we enjoyed so much Of pinning the lengthening shadows of eventide Of pinching the peals in the womb of our cavernous faces in mirrors Of patting the backs of our new bonds, surging with sap, At a time when all forms of life, Keen on being born, their stories still forlorn Hovered over the nursing homes, on full alert. Does it still haunt you, that warm touch? Its thrill coursing through every single vein in frenzied waves The nightlong chats, words that kept you awake The countless stars under whose gaze I’d put my friendly arm around your shoulders. In the company of chillies that set tongues on fire And glasses, bitter and bland, from which we spilt over To join the rushing traveller down the slippery slope And flying on the roter wings of Ramlila Or sneaking into the backpacks of wandering tramps How we’d gorged after lasting games of satiyo and tri-cards? Choosing to take birth, we’d observed fasts and abstinences, All the way from St. Pauls’ to Jama mosque, Held nightlong vigils in the Narayan temple. Mounting the shoulders of father, the lap of mother On the swings of neighbours or that bench outside museum We’d taken a joyride to this universe. Holed up in the bookracks of libraries, we’d found blood relations In the prisoners of conscience dumped in Siberia. But I don’t hear any rustle, not even a slight throb in head. That which comes and sits close by Shakes you, mocks you, tires you out Stops you, wakes you up with a sweet caress Packs you a gush of anguish and verdant meadows, Wafting on surging heart, As you get ready to embark Recall that we were born? No? You don’t? The doors and windows, Flight of stairs and the cradle, A for Adil, B for Beckett, K for kite and P for poetry? The unfinished game of coming here, and there Where fresh sheets were spread on beds Where the utter green flag of autumn fluttered Where the squirrel scurried in semi-final of sun and shade Where the dawn flew away as I blew mouthful of sky Where the roads set out with personal chairs for evening strolls I remember registering my name, Waving flags from the backseat of bicycles Loving the disquiet, making that corner its home, Handful of rules sealing that half-played game Bunch of shlokas and rhymes falling in place And other ten blokes who were not others. You and I, that we took birth? યાદ છે, તમને, કે આપણને, કે મને કે ગુફાવાસીઓને, કે વનવાસીઓને ખુલ્લા અવકાશ નીચે, નાયરોબીમાં કે સાંગલીમાં બ્રેબોન સ્ટેડિયમ બહાર, અગ્નિનાં કુંડાળામાં સાતતાળી રમતા નક્ષત્રોમાં ફેરાફેરી શ્વાસનાં ધબકારે. પૃથ્વીની હુંફાળી છાતીમાં આંખો ઢાળી દઈ, ભીંતચિત્રો કરી, ઊંબરા ઓળંગી, નદીઓને હથેળીમાં ઝીલી મેદાનોની આરપાર નીકળી જવાની! યાદ છે, તમને, કે આપણને, કે મને, સૌને, જાણ્યા, અજાણ્યા, ક્ષર-અક્ષર વચ્ચે પાંખો ફફડાવતા, ફેરવ્યા હતા પુસ્તકોનાં પાના, એ પાનાંની વચ્ચોવચ વસેલા પૂર્વજો સાથે , યાદ છે, ઊનાળાની રજામાં શિબિરો ભરી હતી? નર્સિંગ હોમમાં જન્મ લેવા ઉત્સુક જીવ, અજીવ, સજીવ અવતારો, જે કાન માંડીને પોતપોતાની કથા કહેવા કરી રહ્યા હતા દોડાદોડ એ સમયના રસભીના નવા સંબંધોને થપ્પો મારી અરીસામાં પ્રગટ થતા ચહેરાનીએ ગુફામાં, ગુફાનાં ગર્ભદ્વારમાં રણકતા નાદને, સમી સાંજના પડછાયાઓને પકડવાની રમત તમે, મેં, આપણે, માંડી હતી તે! નસેનસમાં વહી જતા એ સ્પર્શનાં સ્પંદનોની વણઝાર વાતે વારે જાગતા રહેવાની એ રાત તરવરી ઉઠેલા ઉન્માદની ભાઈબંધી માટે લંબાયેલો હાથ! તીખા, તમતમતા ગોંડલનાં મરચા સાથે તુરાં, કડવા, પારદર્શક ગ્લાસમાંથી છલકાઈ જરાકમાં સરકી જતા વટેમાર્ગુઓને સંગે રામલીલાની પવનપાવડી પર બેસી કે રખડુટોળીએ ખભે ભરવેલા સરસામાનમાં અને ત્રણ પત્તીની બાજી, પછી કરી હતી ઊજાણી! જનમ લીધો હતો, બાધા રાખી હતી, સેઈંટ પોલથી જુમા મસ્જિદ સુધી, નરનારાયણનાં મંદીરમાં જઈ કર્યાં હતાં જાગરણ, ફરી વાળ્યા હતા, બ્રહ્માંડમાં, માના ખોળે, પિતાના ભખે, પડોશીના હિંચકા પર, મ્યુઝિયમોનાં બાંકડે, લાયબ્રેરીનાં કબાટોમાં સંતાઈને સાયબિરિયાની કાળી કોટડીમાં વસતા મનુષ્યોને એકરૂપ કરી દીધા હતા સ્વજનોનાં સરઘસમાં! ના સળવળાટ સંભળાતો નથી, કે નથી કંપી રહ્યા મગજના સ્નાયુઓ એવું કશું, જે આજે આવીને બેસે, લગોલગ, ઢંઢોળે, ખીજવે, હંફાવે, અટકાવે, પીઠે હાથ ફેરવી ઝાડપાનને સાથે લઈ આવતી વેદનાને સંવેદનાને- નિરાંતે, બાંધી આપે ભાથુ મુસાફરી માટે! ના, નથી યાદ, બારી કે બારણા આદિલનો અ, કે બેકેટનો બ, કે પતંગનો પ, કે કવિતાનો ક. યાદ છે, એક અધુરી રમત અહીં આવ્યાની ત્યાં, જ્યાં ચાદર પથરાતી, પાનખરનો ઝંડો, લહેરાતો તડકા-છાંયડાની સેમી ફાઈનલ રમાતી અને ખુરશીઓ લઈ ફરવા નીકળી પડતા રસ્તાઓ, ત્યાં નામ નોંધાવ્યાનું, સાયકલ પર બેસી વાવટા ફરકાવવાનું યાદ છે, અધુરી રમતનાં બે ચાર વ્યાકરણો પાંચ સાત શ્લોક, ટપકી પડતાં જોડકણાં, અને એક દશ બાર બીજા જણ, જે બીજા ન હોય! The Macaulayite Cuts Such a Ridiculous FigureGabriel Rosenstock There was much laughter, she said And 'laughter' - elongated - was the last word to escape her lips. Some kind of lockjaw? her husband opined. Doctors were sent for and examined the gaping mouth, Ayurvedic specialists, Sages: she could not breathe. A shaman from Tibet Blew smoke through the orifice And recited a couplet from the Sixth Dalai Lama: nang gi stag mo ras 'joms 'dris nas mthur du lang song Which did nothing but swell her tongue. At last, Gabriel Rosenstock arrived from Ireland And pronounced his diagnosis, gravely but assuredly: Postcolonial linguistic self-strangulation, he muttered We have seen many such cases in my land. Beloved dreamsNalapati Balamani Amma Dance, dance every day On my mind’s floor Amidst harsh reality Under a frying pan sky And caught in a dust storm At midday A cool, green and flowery shade You dreams for me prepared…. પ્યારાં સ્વપ્ન !! નૃત્ય કરો નિશદિન મન ઉપવનના આંગણમાં.. કઠોર વાસ્તવ ચારેકોર ધર્યું ઉપર ધગતું આકાશ ધૂળભર્યા ઘેરા વંટોળે અટવાયાં પળના પ્રવાસ એવે સમયે મારે કાજ તમે જ મારાં સ્વપ્ન લઇ આવ્યાં એક હૂંફાળો શીળો, ફૂલ સમો ઉજાસ....
Translated by Lata Hirani from Malayalam to English* HomeArundhathi Subramaniam where I can slip in and out of rooms the colour of the curtains, the cacophony of books by the bedside. A home that I can wear lightly, where the rooms aren't clogged with yesterday's conversations, where the self doesn't bloat so alien when I try to belong, when I decide I'm just visiting. On the BrinkStanley Barkan On the brink of fall,the leaves decide their deciduous fate. Autumn comes like a red-haired witch riding the winds on a thick-strawed broomstick. The forests stun the eyes, visioning postcard vistas: layers of gold and orange, reds and purples. Soon all the trees will shake off their colored complements, and the black bony fingers will thrust themselves stark against the whiteness of the brink of winter. ObstinatePratishtha Pandya Years passed Months passed Even rough days passed The last episodes of your favourite television soap got over. The fledglings from the nest atop the Neem tree flew away made nests of their own, I guess The laburnum outside the window from green to yellow to green three times Your saree that I started wearing at home got worn out and was turned into big square pieces for the dhobi to tie ironing clothes in and then into small square pieces of dishcloths for the kitchen and finally ripped into thin strips used to tie the Madhumalati in the garden with. and yet time did not pass It refused to move on It stood with its feet firmly planted. Sometimes in the old house with its standing kitchen where you and I drank tea together I tasted it on my tongue like a broken, soggy glucose biscuit that ruins the taste of the tea. Sometimes leaving the chores aside when you succumbed to Papa’s demands taking his head in your lap with a grumble first with a laugh next I saw it basking in the sunshine of your wrinkled face. It stayed on in places and moments that no longer belonged to him. sometimes like an air bubble stuck inside the IV line on her puffed hands or inside the deserted lanes of her eyes that she opened only when I ruthlessly twisted her skin almost separated from her muscles Sometimes like the silence That grew wider between her sinking heartbeats Who says time just flies! It falls and crashes in every corner of the house gets scraped by a familiar touch gets bruised by an unknown feeling Wounded and bleeding it sits in the same old place this obstinate time that refuses to budge since Ma died. વરસ વહ્યાં મહિના વહ્યા વહ્યા દિવસો ય આકરા તને ગમતી ટેલીવીઝન સિરિયલના છેલ્લા હપ્તાય પૂરા થયા લીમડાના ઝાડ પરના માળાના ચકલીના બચ્ચાં ઊડી ઊડી પોતાના માળામાં ગયાં બારી બહારના ગરમાળા ત્રણ વાર લીલા માંથી પીળા ને પીળા માંથી લીલા થયા ઘરમાં પહેરવા કાઢેલી તારી સાડી ઘસાઈ એમાંથી પહેલાં ધોબીના કપડાં બાંધવાના ટુકડાં પછી રસોડામાં હાથ લૂછવાના મસોતાં ને છેવટે ચિરાઈને બગીચાની મધુમાલતી ને બાંધવાના ચિંદરડા થયાં પણ સમય તો યે ના વહ્યો તસુભર જરાય વધ્યો નહિ આગળ પગ ખૂપીને ત્યાં ના ત્યાં રહ્યો પોળના જૂના ઘરના ઊભા રસોડાના પ્લેટફોર્મ પર બેસી તારી સાથે પીધી ચા માં મેં એને ચાખ્યો ડુબાડતાં, તૂટી તળિયે બેસી ગયેલા ચનો સ્વાદ બગાડી મૂકતા ગ્લુકો બિસ્કિટની જેવો. સવારમાં ઘરનું કામ રેઢું મૂકી પપ્પાની જીદને વશ થઈ જ્યારે એમનું માથું ખોળામાં લઇ ઘડી છણકી ઘડી હસી તું બેઠેલી ત્યારે મેં જોયેલો એને તારી કરચલીયા ચહેરાના અજવાળામાં ન્હાતો એ પડ્યો પાથર્યો રહ્યો એ બધીય જગ્યાઓમાં તમામ ક્ષણોમાં જે હવે એની પોતાની નહોતી એ ખટકતો રહ્યો એના ફૂલી ગયેલા હાથમાં ખોસેલી નળીની અંદર ફસાયેલા હવાનો પરપોટો થઈને ક્યારેક એની માંસપેશીઓ થી છૂટી પડેલી ચામડીને હું સાવ આમળી નાખું ત્યારે ખુલતી એ આંખોની મૌન ગલીઓમાં એ ભટકતો રહ્યો દિશા વિહીન ક્યારક એના ધીમા પડતા ધબકાર વચ્ચેના વધતા જતા શૂન્યાવકાશમાં વિસ્તરતો ગયો કોણ કહે છે જુઓને સમય કેવો વહી ગયો? ઘરના ખૂણે ખૂણે અથડાતો કોઈ રઝળતી યાદે પછાડતો કોઈ જાણીતા સ્પર્શે ઉઝરડાતો કોઈ અજાણી લાગણીએ ખરડાતો ઘવાતો, લોહી દૂઝતો ને છતાં ય એની એજ જગ્યાઓએ અટકેલો રહ્યો આ અડિયલ સમય મા ના મર્યા પછી.
Translated by the Poet from GujaratiLove song of my ownIbn Batuta, World travelerUdayan Thakker Sir, Ibn Batuta is my name, I come from a village in Morocco, tucked away in a corner of the fourteenth century. Huzoor, one morning I got up and saw: I was too big for my boots. I wandered out of my village, tried on many a pair of shoes. Some were small and the rest too small. With folded feet I sat in a madrasa, and learnt- let the rosary be in hand, but the beads must be on the move. My feet had a will of their own. They took me to Russia and Kabul, to Istanbul, to Mecca-Medina where I became a Haji, to Delhi where I became a Kazi. Sultan of Delhi said, 'O Batuta! Take gifts to China. Let the Chinese Emperor know who Taghlakh is!' I departed carrying embroidered silks and emerald studded jewelry, mounted a wild, headstrong, beast of a ship. Typhoon struck at Calicut. All was lost. Ya Allah! Better drown at sea, than go to China empty handed. I turned my back to Delhi and saw a vast ocean... I had nothing left but a sheet of cloth on which to pray, that I turned Into a sail, landed at the Maldives which uses sea shells for money, dipped my feet in languor. I climbed atop Adam's hill in Ceylon and saw another hill and then another and yet another. I saw Alexandria,that sits on the edge of a continent, like a veiled mermaid. I saw dunes of sand retreat, I saw yogis levitate, I saw Chinese snake-eaters, Negro fire-eaters. Every time I bought a ship, I made sure, it had seven sails and no rudder. Ibn Juyazi, the scholar of our village, asked me to narrate my tale. He asked and he asked. 'Note down, O Juyazi, in the year thirteen hundred and forty, the ship sank and I lost my treasure...' I then corrected myself, 'No Juyazi, note down thus: The ship sank and I found my treasure!' જી,મારું ઈબ્ન બતુતા છે નામ,મોરોક્કો મુકામ,નાનું અમસ્તું અમારું ગામ હતું. ઈસુનો ચૌદમો સૈકો શરૂ થતો જ હતો. હજૂર,એક સવારે ઊઠી મેં જોયું તો, પગરખાં કરતાંય પગ, થઈ ગયા હતા મોટા. હું મારું માપ લઈ મારે ગામથી નીકળ્યો. અલક મલકનાં પગરખાં પહેરી જોયાં મેં, કોઈક નાનાં તો કોઈક સાવ નાનાં પડ્યાં. હું પગને વાળીને,બેસી રહ્યો મદરસામાં, અને શીખ્યો કે ભલે તસ્બી હાથમાં જ રહે, પરંતુ ફરતી રહે. હાથમાં રહ્યા ન્હોતા આ મારા પગ, જે મને ઊડઝૂડ લઈ ચાલ્યા, કદીક રૂસ ને કાબુલ, કદીક ઇસ્તંબુલ, કદીક મક્કા-મદીના જઈને હાજી થયો, પછી તો દિલ્લી પહોંચ્યો,ને ત્યાંનો કાજી થયો! મને હુકમ કર્યો સુલતાને: ભેટસોગાદો લઈને જાઓ તમે ચીન,ચીનનો રાજા જરાક જાણે કે તઘલખ છે કોણ! હું નીકળ્યો, લઈને જરકશી જામા ને જરઝવેરાતો. ઊછળતી-કૂદતી માથાફરેલી મનવારો પલાણી. ત્રાટક્યો વંટોળિયો કલીકટમાં ને બારે વ્હાણ ડૂબ્યાં. ખુદાયા! ચીન જઈ ખાલી ખાલી કરવું શું? તો ઢાંકણીમાં લઈ પાણી, ડૂબી મરવું શું? ફરાવી પીઠ મેં દિલ્લીથી, તો નજર સામે અફાટ જોયો સમંદર... સિલક કશીય નહોતી, સિવાય કે ચાદર નમાઝની, કર્યો મેં ફરફરાટ સઢ એનો. જ્યાં છીપલાંનું ચલણ છે, નિહાળ્યું એ માલ્દીવ, ખળક ખળક થતી નવરાશમાં ચરણ બોળ્યા, ચડીને ટેકરી આદમની ઊંચી, લંકામાં નિહાળી દૂર બીજી, ત્રીજી, ચોથી ટેકરીઓ, કોઈક જળપરી પર્દો કરીને બેઠી હો કિનારે, એવી નિહાળી અલેકઝાંડ્રીયા. મેં જોયા રેતના પર્વતને કરતાં પીછેહઠ, મેં જોયા ભૂમિથી અધ્ધર થનાર યોગીઓ, રમતમાં સાપને ચાવી જનાર ચીનાઓ, ગમતમાં આગ પચાવી જનાર હબસીઓ. વહાણ લેતાં મેં રાખી જરા તકેદારી, કે સઢ હો સાત, અને ના સુકાન એકે હો. અમારા ગામના વિદ્વાન ઇબ્ન જુયાઝી, મને કહે કે લખાવો પ્રવાસની વાતો. એ પૂછતાં જ ગયા ને હું બોલતો જ ગયો: લખો જુયાઝી લખો, તેરસો ને ચાળીસમાં, વહાણ ડૂબતાંવેંત જ ગયા ખજાનાઓ. પછી સુધારી કહ્યું: ના, જુયાઝી, એમ લખો: વહાણ ડૂબતાંવેંત જ મળ્યા ખજાનાઓ. LossKavita Ezekiel Mendonca Tandem Poem to accompany Poster poem 1 by Nissim Ezekiel (My father talked too loudly…. but just before he died) Dedicated to my father who sadly passed away from Alzheimer’s in 2004 My father could not talk to me Could not reach me in a distant land Twinned in spirit, separated by geography, Said he could never forget me Trapped in a maze of loss. The poem, Loss, by Kavita Ezekiel Mendonca is based on the late poet Nissim Ezekiel’s poem. My father talked too loudly his voice became soft and sad as though whispering secrets and spoke his truths to me. I felt the breath of his love but could not hear a word. How Daddy wrote his PoetryKavita Ezekiel Mendonca The smoke curl from the Menthol Cool cigarette Creating patterned shadows On the paint- peeled walls. The cigarette would eventually As he lay on the dusty bed Triangle-fold handkerchief Delicately-crafted glasses I always thought would break With even the slightest tap. Then,moving to the crowded desk Hastily wrote a few inspired lines On pieces of paper, blank or lined Then again with set rhythm Placing the same crumpled handkerchief Waited patiently for the remaining As he was fond of saying, Perhaps invoking the muse Then he paced up and down To be bothaudience and critic. Daddy typed with two fingers On the old clickety typewriter And the manuscript was ready To be delivered to willing eyes. Into the early hours of the morning And I had to creep into the room Until I heard the familiar click And I knew he’d get a few hours Daddy’s recipe for the good life On a crowded Indian train Of curious fellow travelers Pull out the pen and paper And for a mundane example To brew the perfect cup of ‘chai’ One must immerse the tea leaves Walk away into another room Which will then be the brewed thoughts And the perfect cup of ‘chai’ Do not wait for the muse, Persist, to defy the block. Far from my father’s home, With combinations of ginger Memories are made of this Grandfather was a ‘science’ man. A poetry prize in school, Came home rejoicing to share the news, The child bought a bar of chocolate An ancient, humble Indian coin But a princely sum to the boy Who ate his treatin solitary silence Ghalib’s Haveli in Ballimaran RoadA J Thomas In spite of being in Delhi for the last 22 years, I was visiting Ghalib’s Haveli on Ballimaran Road, off Chandni Chowk, for the first time. The timeless poet shares his home now With a shop—never mind, faring better than many Of Delhi’s beloved bards who upheld The Ganga-Jamuni tehzeeb, And yet have left no earthly trace. One can only gaze around at the relics of his life With a lump rising to one’s throat. Such exalted conceits, word-craft, humour; Unbending sense of honour bruised by History’s nasty turns. Perpetually in debt Yet never perturbed in his angelic self. Homeless, ever roaming in spirit, he’d have little value For a majestic dwelling place like this. He’d even forgive the garish facelift given To his long-lived-in, one-time quarters. He knows these, and the countless tomes churned out about him, Are well-meaning attempts to keep his memory alive. He’d even forgive This, my lame verse in his name.
Translated by Sarmad ShaheedShoorpanakhaSarmad ShaheedA J Thomas (Recently I revisited the Juma Masjid area and Ballimaran, which inspired two poems. The first one is on the Martyr Sarmad who was executed by the Emperor Aurangazeb) The king is naked, cried the innocent child. Power is naked, the unsheathed sword. Truth is naked too. Innocence can see it. The two often clash in battle, sparks flying. Sticking to nudity is the ultimate truth-speaking. That’s what Sarmad did--the absolute unconformity, Outside the frames of the established. If Mansur Al Hallāj declared ‘I am the Truth’ chanting Ana’l Haqq, Sarmad did something similar, saying only the La Ilāha part of the kalimah Leaving out illā-llāh, perhaps implying ‘There’s no God outside, but within oneself.’ Dazed by the unravelling, Aurangzeb had him beheaded Outside the Eastern Gate of the Juma Masjid Where the headless Sarmad danced on the steps Carrying his head in his hands, before giving up the ghost, As the legend goes. Standing on the very steps, I frame a picture of his Red Dargah below With the Quila-e Mualla, -- or, the Exalted Fortress which was eventually reduced to The simple Lal Quila to suit the latter-day reality of total decrepitude-- Looming in the skyline behind.
Translated by Ghalib’s Haveli in Ballimaran RoadShoorpanakhaAlangAdil Jussawalla Perennial scrapyard, magnet for the remaindered, burning ground for ships that outlive their terms of service. thought its working conditions are savage deplored, I don’t want to go there now, other things matter. On night and day are showers of light from instruments cutting through once-buoyant life. the sound of crushers, claws, the smell of metal becoming liquid – all we imagined to be in another country now blinking their warning lights in rooms close at hand or in hospitals near or distant, where those marked to be proceed may spend the five years it takes or more to make a great ship vanish, as mother spent hers, open to probes and instruments, and may make others I dare not mention spend. Let it be merciful I pray, with us still alive (however faintly) to the blessings of sight and sound. the passing of ships with all their lights on, the music at sea others are joyously dancing to, glimpse the sudden bight arc of a lighthouse even as it’s happening here grappling irons hit our decks and slack cable sing as they tauten Women Going to Buy Bags of MilkIndu Joshi At around five thirty in the morning women going to buy bags of milk in a half-sleep and half-awake state put their bags of milk – if they have more into plastic bags from saree sales or cloth bags holding their plastic bag of milk between their thumb and index finger, moving the arm back and forth as if holding a kitten from its neck. If she is from my compound, she greets me with a ‘Jai Shri Krishna,’ and before I pass her asks, “So how are you today?” Then satisfied that she could ask the question not listening for an answer. Wintry December has begun and it is dark at five thirty in the morning. In the bright neon lights you can see the shapes of women wearing nightgowns from afar. When they near, they try to recognize each other. If one is wearing a sweater or a scarf others squint and peer and are satisfied only when an identification has been made Oh! That is the no. 2 from the society next to ours. that only means the woman from house no. 2!) In the dim light of the cabin of the dudhwali they first identify each other then ask for their bags of milk. In the west – the moon before sunrise is not in the least pale. It is a full moon, the yellowish full moon of poonam. A scattering of stars can been around it. When I reach the milk cabin a dog lying nearby looks at me and I remember that woman’s question Carrying my bags of milk, wearing a night gown દૂધની કોથળીઓ લેવા જતી સ્ત્રીઓ સવારના લગભગ સાડા પાંચ થી છના અરસામાં દૂધની કોથળીઓ લેવા જતી સ્ત્રીઓ, અર્ધ ઊંઘમાં ને અર્ધજાગૃત અવસ્થામાં, જો કોથળીઓ એક કરતાં વધુ હોય તો, સાડીના સેલની પ્લાસ્ટિક બેગ કે કપડાની થેલીમાં બચ્ચાને મોંથી ઝાલી જતી હોય એમ એક કોથળી તર્જની ને અંગુઠાથી પકડી, હાથ હલાવતી પાછી ફરતી હોય. ‘જે શ્રીકૃષ્ણ’ કહેશે, પછી હું પસાર થઈ જાઉં અને જવાબ સાંભળવાની રાહ જોયા વિના પ્રશ્ન પૂછી શકાયો એવા સંતોષથી હમણાંથી હવે ડિસેમ્બરનો શિયાળો દૂરથી ગાઉન પહેરેલી સ્ત્રીઓના ઓળા દેખાય. તેમાંય કોઈકે સ્વેટર શાલ કે સ્કાર્ફ ઓઢ્યા હોય આ તો બાજુની સોસાયટીની બે નંબરી. (જો જો હોં ! એટલે કે બે નંબરના ઘરની એમ સમજવું) દૂધવાળીના ગલ્લા પાસે આછા ઉજાસમાં પહેલા એકબીજીને જુએ ને પછી પશ્ચિમ દિશામાં – સૂર્ય ઉગતા પહેલાંનો ચંદ્ર પૂર્ણ છે, થોડો પીળાશ પડતો પૂનમનો. તારાય થોડાઘણા છે તેની આજુબાજુ. હું દૂધના ગલ્લે પહોંચું છું ત્યારે પાસે સૂતેલું એક કૂતરું ઊંઘરેટી આંખે મારી સામે થોડું જોઈ લે છે ને મને પેલી સ્ત્રીનો પ્રશ્ન યાદ આવે છે, ShoorpanakhaA J Thomas My enticing smile, alas, My enamoured fondling of your Are but scratches with my talons My bosom aquiver with passion for you Reveal only my hirsute teats! How am I to love you Rama Is the yearning for the eternal You But this is how I am defined You are all-seeing, aren’t you? How come you can’t see my Heart burning in Panchagni Yearning for union with you? Your petite wife whom you call half your body and soul Will soon turn fickle, and jump out Of the circle your slave-brother has confined her in On your behalf. You can’t spurn femininity And get away with it. I am Shoorpanakha Of the conqueror of heaven and earth, Yet I fail in front of you, Rama. The molten lava of my tears In flames of devastation. THE TROUBLESMatthew Geden There is a woman at the sink rinsing dishes, sunlight washes her hair, she can hear the snip snip of his shears trimming the border hedge, a chocolate egg drips in the afternoon heat, ice cubes are melting into her gin and tonic. She waits for the end of an era; and it comes with a strange silence, a stillness between this world and the next, an ambulance breaks the spell, draws near, pulses and wails as she drops a dinner plate. IMMORTALITY?Stanley Barkan (a “footnote” after Donald Lev)
I jumped off
the Brooklyn Bridge.
Twice.
But I failed.
I didn't die.
The Guinness Book of World Records
called me up,
said I should try again:
If I lived,
I'd set a record.
So I jumped a third time
and succeeded.
At last I've achieved . . .
Immortality?
અમરત્વ?
(ડોનાલ્ડ લેવ વિશે પાદટીપ) હું કૂદી પડ્યો
બ્રૂકલિનના પુલ ઉપરથી
બબ્બે વાર
પણ નિષ્ફળ ગયો
મર્યો નહિ
ગીનીસ બુક ઓફ વર્લ્ડ રેકર્ડ્સ
-માંથી ફોન આવ્યો મને
બોલ્યા: પુન: પ્રયત્ન કરી જુઓ,
જો હું જીવી જાઉં
તો વિશ્વવિક્રમ થશે.
એટલે હું ત્રીજી વાર કૂદ્યો
અને સફળ થયો.
મને મળ્યું આખરે...
અમરત્વ? Translated by On the BrinkLove song of my ownPratishtha Pandya I lay etherized like that evening inside one dark hotel room made of concrete, wood, and glass with no doors leading outwards no windows looking inwards jumping from rooftop to rooftop I rest my head for a while then search for the sunlight in the yellow eyes of an electric bulb chase my dying breath for wind Outside on the glassy street You walk with all of them with a few favourite ones at the café across the road next to the rainbow flower shop All the time toying with a question On this side of the glass I am not sure if there will be time Time to look into your eyes After the women have left Time to walk on the open streets After the walls are broken After questions have lost meanings I am not sure if there will be time Time has frozen in the dark Without doors and windows as I write this love song AS YET UNBORNStanley Barkan Oh to be Adam
again
with all his ribs
yearning for a woman
as yet unborn,
mouth free
of the taste of apples,
ears without
the hiss of snakes,
mindless of
nakedness and shame
in the garden
of gentle creatures
waiting for a name. Translated by SibylsManisha Joshi Huddled in a group, the sibyls sit; in slightly soft, and slightly loud tones Their fists are filled with grain which they fling high up, for birds. To fill their beaks with grain scattered far and further The sibyls are at a game of the blind-man's-buff pay a visit to their homes to gorge on all the dinner ready and covered. Exhausted, when the sibyls return, they shriek at the chaos of upturned bowls. It is the birds for sure! These all-knowing sibyls, they know not how to curse. By paddy-filled granaries they sit sobbing, When they stroll along the Greek roads, before them walks the cacophony of birds and people cannot hear a word. Unheard, these sibyls will perish just so. The birds stomachs will then explode, and O! their wailing chicks that never took wing. People will repent this for sure. New hands in sibyl-homes, will sprout each day, anxiety like new moles on the body will consume them. The sibyls will then have avenged.
*The sibyls are ancient Greek women gifted at foretelling. સિબિલીઓ ટોળે વળી બેઠી છે. થોડુંક ધીમેથી, થોડુંક ઊંચા અવાજે ખૂબ ઊંચે ઉછાળી પંખીઓ પાસે ફેકે છે. પંખીઓ દૂર દૂર વેરાયેલા દાણાઓ ચાંચમાં ભરી લેવા દોડે છે. સિબિલીઓ હવે આંધળોપાટો રમી રહી છે. અને પંખીઓ જઈ પહોંચ્યાં છે, એમનાં ઘરોમાં, થાકેલી સિબિલીઓ ઘેર પાછી ફરે છે. અધખુલ્લાં વાસણો જોઈ બોલી ઊઠે છે, બધું જ જાણી લેતી આ સિબિલીઓને ધાન ભરેલી કોઠીઓ પાસે બેસી એ ડૂસકાં ભરે છે. ગ્રીસના રસ્તાઓ પર નીકળે છે તો એમની આગળ લોકોને એમના શબ્દો કંઈ જ સંભળાતા નથી. આ સિબિલીઓ આમ ને આમ મરી જશે. બચ્ચાંઓ ઊડ્યા વગરનાં રોશે સિબિલીઓનાં ઘરમાં રોજ નવા નવા હાથ ઊગશે. દરેકને પોતાના શરીર પરના નવા તલની જેમ અને આમ, સિબિલીઓ વેર વાળશે. *સિબિલ : પ્રાચીન ગ્રીસની ભવિષ્યવેત્તા સ્ત્રીઓ. Coming Down The MountainMark Roper You have been a place of peat, pool and sky, Day & NightJohn Menaghan From THE TAGORE VARIATIONS: A Series of Poems Inspired by lines from Rabindranath Tagore Has the time come I may go in at last? All day I’ve been outdoors in summer air. It seemed a sin to turn my back on splendor. As if the rising sun had laid before me a gift from which no sane man turns away. But now the dark, and weariness, descend. To lie in blackness seems a kind of solace that brilliance cannot bring, try as it might. All day the sun embraced me like a lover, then left me—with a craving for the night. WordsJohn Menaghan From THE TAGORE VARIATIONS: A Series of Poems Inspired by lines from Rabindranath Tagore Words have wooed yet failed to win her. Deeds done for her performed in vain. What could he say to bring her closer? What could he do to make her care? Asked to abandon all he loved he would have left it far behind. Had he known how to sell his soul he’d happily have made the trade. None of that mattered, not at all. Nothing he did--or might have done. He watches her, from far away, move through the life she chose instead. She made her choice, took his away. What choice had he but to endure and wonder now, observing her, if she regretted it at all? Endure? Regret? Words, words. What good are words to him when what he’d craved was to be at her side right now, to live with her through all his days? |